logo 1
Contactgroep Auto- en Motorrijwiel Historie

Opgelost: Jaartal van dit NAC-boekje (1911)

nac carrosserie schelven 1

6 oktober 2021: Roland van Schelven is op zoek naar de publicatiedatum van een klein blauw boekje dat is uitgegeven door de N.A.C., de Nederlandse Automobiel Club voordat zij in 1913 Koninklijk (KNAC) werden. De titel van het boekje is ‘Typen van Automobiel Carrosserieën’ en de ondertitel op het voorblad luidt: ‘Uitgave der Nederlandse Automobiel Club ten gebruike bij Invulling en Beoordeling van Nationaliteitsbewijzen voor Motorrijtuigen.’ Het boekje is 26 pagina’s dik. Wie kan helpen bij de datering?

nac carrosserie schelven 2

7 oktober 2021: Henk Schuuring denkt dat de afbeeldingen vrijwel zeker uit het carrosserie tijdschrift "Le Guide du Carrossier" uitgegeven door Dupont komen. Onderstaande Dupont-plaat is weliswaar niet hetzelfde model, maar wel vergelijkbaar. Bij het eerste plaatje is het driehoekige spatbord al vanaf 1903 uit de mode. Het tweede plaatje komt uit 1905. Ik vermoed dus dat de Nederlandse NAC publicatie uit 1906-07 komt.

244644570 1803128473208711 6848668730764508920 n

8 oktober 2021; Ariejan Bos schrijft dat hij deze uitgave niet kent en ook nergens een vermelding kan vinden van dit boekje: “Zelfs denk ik dat het van wat later datum is dan Henk aangeeft. Ik ben het met hem eens, dat het rechterplaatje vermoedelijk een standaard-afbeelding is, maar het linker plaatje is een Oryx cq. Auto-Palace. De afbeelding van de Oryx verscheen in 1907 al op een Duitse advertentie, maar hetzelfde plaatje verscheen als Auto 'Palace' op een Nederlandse advertentie van 1908. Het boekje zal daardoor eerder rond 1908 zijn uitgegeven, met als mogelijke reden de nieuwe wetsbepalingen ten aanzien van de Nationaliteitsbewijzen voor Automobielen en Motorrijtuigen die op 31 januari 1908 waren ingegaan. Een van de zaken die men namelijk moest opgeven aan de instanties was het model van de carrosserie, waarvoor dit boekje blijkbaar een hulpmiddel was.”

9 oktober 2021: Hans Klomp vond onderstaand artikel in 'Het Nieuws van den Dag', d.d. 21 februari 1908. Is dit het antwoord op de vraag?

nvdd 19080221

18 oktober 2021: We kregen nog wat meer afbeeldingen uit het boekje, waarop Ariejan Bos tot de conclusie komt dat het toch niet de eerste versie van het boekje kan zijn: "Alle afbeeldingen kloppen goed met 1908, behalve twee torpedo-uitvoeringen. Deze zijn bovendien in een andere stijl uitgevoerd en zijn er vermoedelijk later tussengevoegd. De torpedostijl, in dit geval zelfs al in vloeiende lijn overgaand in de motorkap, werd eigenlijk pas toegepast na 1910. Dit past bij de opmerking in het boek 100 Jaar KNAC door Fons Alkemade, dat er zo'n boekje was uitgegeven in 1911. Tezamen met het krantenartikeltje van 1908 zou mijn conclusie zijn, dat er een eerste versie in 1908 was uitgegeven, gevolgd door een aanpassing in 1911. Opmerkelijk is ook wel, dat van de carrosserietypen die als rijtuigtypen al goed bekend waren (de break of brik, de Victoria en de Mylord) geen afbeeldingen zijn toegevoegd. Deze waren blijkbaar nog zo gewoon, dat dat niet nodig was."